İran'da Mahsa Emini'nin Ölümünün İki Yılı: Başörtüsü İhlallerinde Artış

İran'da Mahsa Emini'nin ölümünün yıldönümünde başörtüsü kurallarına uymayan kadınların sayısı artış gösteriyor.

17-09-2024 12:44

Mahsa Emini'nin Ölümü ve Sonrası

İran'da zorunlu başörtüsü kuralını ihlal ettiği için gözaltına alınan 22 yaşındaki Mahsa Emini’nin, 2022 yılında yaşamını yitirmesinin ardından ülke genelinde büyük bir protesto dalgası başlamıştı. Bu olay, 17 Eylül 2022 tarihinde ülke tarihinin en uzun süreli gösteri sürecinin fitilini ateşlemişti.

Başörtüsü Zorunluluğu ve Artan Karşıtlık

Öldüğü günden bu yana Tahran'da başörtüsü kurallarına uymayan kadınların sayısında belirgin bir artış gözlemleniyor. Zorunlu başörtüsü denetimleri ise bu dönemde güvenlik kameraları ve yüz tanıma sistemleriyle yapılmaya başlandı. Bu durum, ülke yönetimi ile halk arasında derin bir çatışma ortamı yaratmıştır.

Proteste Yol Açan Süreç

Emini’nin ölümünün ardından halk, başta kendi şehirleri olan Sakkız olmak üzere, Tahran ve diğer illerde toplanarak büyük protestolar gerçekleştirdi. Bu süreçte, göstericilerle güvenlik güçleri arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. Resmi bilgiler doğrultusunda bu olaylarda 500'den fazla kişi hayatını kaybetti. Norveç merkezli İran İnsan Hakları Örgütü ise ölü sayısını 537 olarak duyurdu.

Uluslararası Tepkiler ve İhlaller

İran'daki protestolara yönelik uluslararası tepki, ABD ve Avrupa Birliği'nden gelen yaptırımlarla kendini göstermiştir. Bu dönemde, brutal bir şekilde ortaya çıkan insan hakları ihlalleri hükümeti, başörtüsü yasasının esnetilmesi ve kaldırılması üzerine düşünmeye zorlamıştır.

Denetimler ve Cezalar

Nisan 2023 itibarıyla zorunlu başörtüsü yasasının ihlallerine karşı para cezası, sosyal etkinliklerden men edilme gibi yaptırımlar öngören yeni yasalar hazırlanmıştır. Ancak, halkın bazı kesimleri bu yasaya hâlâ tepkilerini sürdürmektedir. Örneğin, 21 Haziran 2023'te Tahran'da iki genç kızın, polis tarafından zorla bir araca bindirilmesi büyük bir tepki topladı.

Sonuç Olarak

Mahsa Emini'nin ölümü, toplumsal bir direnişin sembolü haline geldi. Zorunlu başörtüsü yasaları açısından İran toplumu tamamen ikiye bölünmüş durumda ve bu durum, gelecekteki protesto ve toplumsal hareketlerin yeniden alevlenmesine yol açma potansiyeline sahip.

İran'da zorunlu başörtüsü kuralını ihlal ettiği gerekçesiyle gözaltına alınan 22 yaşındaki Mahsa Emini'nin polis nezaretinde hayatını kaybetmesinin ardından 17 Eylül 2022'de patlak veren ülke tarihinin en uzun süren gösterilerinin üzerinden iki yıl geçerken özellikle Tahran'da başörtüsü kurallarına uymayanların artması dikkati çekiyor.